فشار خون چیست؟
فشار خون یا Blood pressure به مقدار فشاری که درون رگ ها توسط خون جریان دارد میگویند. طبیعتا فشار گردش خون در نزدیک قلب و نواحی آن بیشتر است تا نواحی دیگر مانند شاهرگ و رگها. فشار خون نرمال انسان در حال استراحت بین 100 الی 400 میلیمتر جیوه (سیستولیک) و 60 الی 90 میلیمتر جیوه (دیاستولیک) قرار دارد. معمولا اگر فشار بصورت ثابت بالاتر از 140 سیستول و 90 دیاستول قرار گیرد, بیماری و پاتولوژی حساب میشود. به افزایش گردش خون بالاتر از حد طبیعی, فشار خون بالا “هایپرتنسیون” گفته میشود. به کاهش فشار خون هم “هیپوتانسیون” میگویند. تنظیم فشار خون در بدن به وسیله اندامهای همچون قلب, کلیه و رگ انجام میگیرد.
فشار خون
طبقه | سیستول (عدد بالا) | دیاستول (عدد پایین) |
---|---|---|
مطلوب یا طبیعی | کمتر از 120 | کمتر از 80 |
پیش فشار بالا | 120–139 | 80–89 |
فشار بالا در مرحله اول | 140–159 | 90–99 |
فشار بالا در مرحله دوم | 160 و بالاتر | 100 و بالاتر |
علائم فشار خون بالا
لازم به ذکر است که افزایش جریان خون به ندرت باعث بروز علائم میشود. یعنی امکان دارد فرد تا زمانی که یکی از عوارض آن مانند سکته مغزی یا سکته قلبی بروز نکند, از بیماری فشار خون خود اطلاع حاصل نکند.
با این حال قرمزی صورت و خون دماغ میتواند از نشانه های فشار خون بالا باشد.
در صورتی که افزایش گردش خون , ممکن است علائمی داشته باشد همچون :
- مشکلات بینایی
- سردرد شدید
- درد قفسه سینه
- تنفس دشوار
- احساس خستگی یا گیجی
علایم دیگر عبارتند از :
- وجود خون در ادرار
- ضربان قلب نامنظم
- احساس تپش و ضربانهایی در گردن, گوشها و نیز در قفسه سینه
بالا بودن فشار گردش خون به چه صورت تشخیص داده می شود؟
- عکس از قفسه سینه : که نشانه های بزرگ شدن قلب و یا نارسایی قلبی را نشان میدهد.
- نوار قلب : که بزرگی بطن چپ یا کم خونی موضعی یا ایسکمی را نشان میدهد.
- آزمایش خون : بررسی عملکرد کلیه ها از طریق اوره و الکترولیتها و چربی و قند خون
- آزمایش ادرار : که بیماری کلیوی را نشان میدهد.
نکته :
برخی از افراد که فشارشان بالاتر از حد نرمال است, صبح که از خواب بیدار میشوند گاهی دچار سردرد هستند که کم کم در طول روز کاهش مییابد.
رژیم غذایی برای فشار خون
کم کردن مصرف نمک در رژیم غذایی آثار خیلی مفیدی در کنترل فشار خون بالا دارد. کسانی که فشار آنها بالاتر از 16 میباشد, هرگز نباید به غذا نمک بزنند. مصرف کنگر, کرفس, چغندر یا لبو, ریواس, هویج, شلغم و اسفناج برای این افراد مضر است.
کلسیم و پتاسیم اضافی میتواند به کاهش فشار گردش خون کمک کند. مرکبات, موز, هلو, انجیر و زردآلو سرشار از پتاسیم هستند. میوه هایی همچون آلو و گریپ فروت نیز غنی از پتاسیم میباشند. سیر, سیبزمینی, قارچ, کدو سبز, سبزیها و گوجه فرنگی نیز سرشار از پتاسیم هستند.
حبوبات هم از لحاظ داشتن پتاسیم غنی میباشند. سبزیجات و میوه ها که دارای سدیم پایینی هستند و باید زیاد مصرف شوند. طبق مطالعاتی که روی رژیم غذایی افراد گیاهخوار و افراد غیر گیاهخوار انجام گرفته است, مشاهده شده که متوسط فشار افراد گیاهخوار کمتر است. دلیلش هم این بوده است که آنها به دلیل نوع رژیمشان پتاسیم بیشتری دریافت میکنند.
جوانه گندم که سرشار از پتاسیم و منیزیم است موجب کاهش فشار میشود.
غذاهای مضر برای افراد دارای فشار خون بالا عبارتند از : فرآوردههای گوشتی نظیر سوسیس, کالباس, برگرها و کنسرو گوشت مقادیر زیادی نمک یا سدیم دارند. زیتون شور, چیپس و سایر تنقلات شور و سبزیهای کنسرو شده نیز نباید مصرف شوند.
از سوسیس، کالباس، کنسرو گوشت، برگرها و سایر فرآوردههای گوشتی به علت دارا بودن مقادیر بالای سدیم باید پرهیز کرد. سبزیهای کنسروشده در آب نمک، زیتون شور، چیپس و سایر تنقلات شور نیز نباید مصرف شوند.
درمان فشار خون
اگر چاق هستید و فشارتان بالاست, میتوانید با کاهش وزن و ایجاد چند تغییر کوچیک و مفید در زندگی خود, فشار خود را پایین بیاورید.
- پیاده روی در فضای باز بصورت روزانه بمدت 15 دقیقه
- نفس عمیق بکشید. 10 دقیقه صبح و 10 دقیقه شب. ورزش یوگا به شما در این امر کمک فوق العاده ای میکند.
- مواد غذایی سرشار از پتاسیم مصرف نمایید.
- مصرف نمک را بینهایت کاهش دهید.
- از فواید شکلات تلخ غافل نشوید.
- مصرف دم نوش های گیاهی که در کاهش فشار تاثیر زیادی دارند.
- کم کردن ساعات کاری و استراحت کردن به میزان لازم
- گوش کردن به موسیقی های آرام
با درمان کردن فشار بالا ازبروز عوارض این بیماری جلوگیری میکنید و متوسط امید به زندگیتان تقریبا با افراد عادی برابر میشود. اما با درمان نکردن آن عوارض فشار خون بالا که عبارتند از ؛ نارسایی کلیه ها, بیماری چشم, نارسایی قلبی و سکته مغزی سراغتان خواهد آمد و امید به زندگی نیز کاهش مییابد.
اندازه گیری فشار خون
همه افراد چه به این بیماری مبتلا باشند چه نباشند, باید حداقل هر 6 ماه یکبار فشار خود را اندازه گیری نمایند تا اگر فشارشان بالا یا پایین بود در جهت درمان اقدام نمایند. کسانی هم که با ای نبیماری درگیر هستند و داروهای ضد فشار خون مصرف میکنند لازم است بطور مرتب و ترجیحا بصورت روزانه فشار خود را چک کنند تا هم از شدت گردش خون خود و هم نسبت به موثر بودن داروهای خود اطلاع یابند.
مطالب پیشنهادی :
راه های تشخیص فشار خون و درمان
درمان فشار خون در طب سنتی
خواص میوه ی کاکتوس در کاهش فشار خون
كاهش فشار خون با درخت ؟
کودکان هم فشار خون میگیرند؟!
گردآوری و بازنشر : berroz.com