افسردگی | Depression
افسردگی “Depression” یکی از شایعترین اختلالات روانی در قرن حاضر است که بر روی تمام جوانب زندگی آدمی مانند عملکرد، رفتار، سلامت و … تاثیر میگذارد. افسردگی فقط به معنای در خود بودن و غمگین بودن نیست بلکه میتواند پیشرفت کند، تا جاییکه از فرد تصمیمات غیر منتظرهای مانند خودکشی سر بزند که همهی خانواده را تحت تاثیر بگذارد. چناچه این بیماری در مراحل اولیه شناسایی شود از طریق دارو که با تجویز پزشک صورت میگیرد و با حضور در جلسات روان درمانی و سبک زندگی می توان به میزان قابل قبولی از پیامدهای آن کاسته شود.
سالهاست که محققان سعی در کشف عوامل ایجاد افسردگی هستند ولی هنوز نمیتوان علت اصلی را برای آن نام برد. در کشور ما نیز رتبه اول بیماریها را افسردگی تشکیل میدهد و در خانمها 2برابر بیش از آقایان دیده میشود. آمار افسردگی در دنیا حدود 20 تا 25 درصد جمعیت را تشکیل میدهد. این آمار در کشورها در شرایط مختلف فرق میکنند، مثلا وقتی در کشوری زلزله شده یا جنگ یا تغییرات اقتصادی و اجتماعی سریع دیده میشود، میزان افسردگی بیشتر میشود.
انواع افسردگی
افسردگی گونههای مختلف دارد و میتواند یکی از موارد زیر باشد :
- اختلال افسردگی اساسی
- افسردهخویی
- اختلال عاطفی فصلی
- اختلالات افسردگی
- افسردگی پسزایمانی
- افسردگی (حالت)
- افسردگی مزمن (dysthymia)
- افسردگی دو قطبی (اختلال دوقطبی)
- افسردگی روانی
- اختلال خلقی ناشی از مواد (SIMD)
در ایالات متحده آمریکا حدود 14٫8 میلیون نفر از بزرگسالان از افسردگی اساسی رنج میبرند. نرخ خودکشی در بیماری افسردگی نسبت سایر انواع بیماری روانی بالاتر است. متاسفانه بیشتر افرادیکه دچار این بیماری میباشند، بدنبال درمان نمیروند. بدون شناسایی و درمان بیماری، عوارض میتواند شدیدتر و سختتر شود.
علامت های افسردگی
افرادی که دارای حالت افسردگی هستند، میتوانند احساس ناراحتی، اضطراب، پوچی، ناامیدی، درماندگی، بیارزشی، شرمساری یا بیقراری داشته باشند. ممکن است آنها اشتیاق خود در انجام فعالیتهایی که زمانی برایشان لذتبخش بوده از دست بدهند، نسبت به غذا بیمیل و کماشتها شوند، تمرکز خود را از دست بدهند، در به خاطر سپردن جزئیات و تصمیمگیری دچار مشکل شوند، در روابط خود به مشکل برخورد کنند و به خودکشی فکر کرده، قصد آن را داشته باشند و حتی خودکشی کنند. همچنین ممکن است باعث بیخوابی، خواب بیش از حد، احساس خستگی و کوفتگی، مشکلات گوارشی، و یا کاهش انرژی بدن شود.
- مشکل در تمرکز، یادآوری جزئیات و تصمیمگیری
- گریه کردن بدون هیچ دلیل خاصی
- خستگی و کاهش انرژی
- بیخوابی، بیدار شدن صبح زود و یا خواب زیاد
- بیقراری و ناآرامی
- احساس گناه، بیارزشی و یا درماندگی
- بدون امید به آینده و بدبینی
- پرخوری عصبی و یا کاهش اشتها
- سردرد، گرفتگی عضلات و یا مشکلات گوارشی
- از دست دادن لذت به زندگی
- ازدست دادن علاقه به فعالیتهای لذت بخش، شامل رابطه جنسی و …
- کاهش میل جنسی
درمان افسردگی
افسردگی را میتوان هم با دارو، و هم با مشاوره یا هر دو درمان کرد. اما هنوز راه قطعی و قابل اتکایی برای پیشگیری از ابتلا به افسردگی وجود ندارد، ولی با برداشتن قدمهایی همچون کنترل استرس، برقراری روابط اجتماعی و دوستی، ورزش، رژیم غذاییسالم و درمان بموقع و اولیه بیماری از بهترین روشهای پیشگیری از افسردگی شدید و ناتوانکننده میباشد.
داروهای ضدافسردگی : داروهای بسیاری را میتوان برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار داد.
این داروها ضد افسردگی “antidepressant” نامیده میشوند. آنها عدم تعادل شیمیایی در مغز را که باعث افسردگی میشود، اصلاح میکنند.
تاثیر داروهای ضد افسردگی بر هر فردی متفاوت است. بنابراین حتی اگر یک دارو بر بیماری شما تاثیری نداشته باشد، ممکن است داروی دیگری بر شما موثر باشد.
ممکن است یک هفته بعد از شروع مصرف داروها بهبودی را احساس کنید. اما احتمالا تاثیرات کامل دارو را تا 8 تا 12 هفته بعد از شروع مصرف آن نخواهید دید.
در هفته اول مصرف دارو ممکن است عوارض جانبی آن در شما ظاهر شود. اما میزان این عوارض جانی بعد از هفته دوم مصرف دارو به شدت کاهش مییابد.
پیشگیری و درمان افسردگی با ورزش
تحقیقات بر روی این بیماری و ارتباط آن با ورزش، نشان میدهند که احتمالا ورزش در کاهش ابتلا به این بیماری تاثیر گذار است. ورزشی که با افزایش ضربان قلب همراه باشد، طبق تحقیقات انجام شده اثراتی شبیه اثرات داروهای ضد افسردگی خواهد گذاشت.
تحقیقات همچنین بیان می کنند پس از 10 ماه ورزش کردن، احتمال عود کردن این بیماری کاهش مییابد.
برای مقابله با افسردگی به وسیله ورزش، نیازی نیست حتما تمرینات سنگین انجام دهید و یا حتی به باشگاه بروید. با انجام اقدامات زیر می توانید با آن مقابله کنید:
- به آرامی و در حد توان خود شروع به ورزش کنید.
- ورزشی انجام دهید که باب میل شما باشد.
- به جای یک بار تمرین طاقت فرسا و خسته کننده، به صورت پراکنده و هر بار به مدت کمتر تمرین کنید.
- به صورت گروهی ورزش کنید.
- فعالیت بدنی روزانه خود را افزایش دهید.
علتهای افسردگی
علتها و علایم افسردگی در کودکان و نوجوانان میتواند کمی متفاوت باشد. از نشانههای این بیماری در کودکان و نوجوانان :
- نشانه های این بیماری در کودکان شامل، ناراحتی، بیقراری، نگرانی و ناامیدی است.
- در نوجوانان شامل، اضطراب، عصبانیت و دوری از اجتماع میباشد.
- تغییر در طرز تفکر و برنامه خواب هم یکی دیگر از علایم معمول هم در نوجوانان و هم در کودکان میباشند.
- در کودکان و نوجوانان، افسردگی در کنار سایر بیماریها شامل اضطراب و یا اختلال کم توجهی و بیشفعالی رخ میدهد.
- کودکان دچار بیماری ممکناست در انجام وظایف مدرسه دچار مشکل شوند.
- برای بعضی از افراد علایم آن به قدری شدید است، که فهمیدن آن به سادگی ممکن میباشد، اما بعضی دیگر بدون اینکه بدانند، چرا احساس غم و ناراحتی میکنند.
عوارض ابتلا به افسردگی
متاسفانه مكانیسمهای دقیق ابتلا به افسردگی هنوز كشف نشدهاند. با وجود این چند عامل زیست شیمیایی و روانی اجتماعی شناخته شده اند كه موجب ابتلا میشوند. اگر در مورد درمانش تصمیم جدی گرفته نشود میتواند باعث ایجاد حالات نامتعادل ذکر شده شود. »
- مشکلات عاطفی
- اعتیاد به الکل
- اعتیاد به مواد مخدر
- اضطراب
- مشکلات درسی و یا کاری
- مشکلات خانوادگی
- منزوی شدن
- خودکشی
- آسیب رساندن به بدن، مثلا زخم کردن خود
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی هستند
احتمال ابتلا به افسردگی میتواند در افرادی که شرایط زیر را داشته باشند بیشتر باشد. :
- زنان
- کسانیکه در خانوادهشان سابقه افسردگی وجود دارد
- تجربیات آسیب زننده در کودکی
- افرادیکه دوستانشان افسرده هستند
- کسانیکه اعضای خانواده و یا کسانیکه دوست داشتهاند را از دست دادهاند
- کسانیکه به تازگی زایمان کردهاند (افسردگی پس از زایمان)
- کسانیکه سابقه افسردگی دارند
- کسانیکه به بیماریهای خطرناک از قبیل سرطان، دیابت، بیماریهای قلبی، آلزایمر و یا اچ ای وی/ ایدز
- کسانیکه عادات شخصیتی و رفتاری خاصی دارند، مثلا افراد بسیار وابسته، بدون عزت نفس، بدبین و …
- معتادان به الکل و موادمخدر
- افرادیکه داروهای خاصی از جمله، داروی فشارخون، قرص خواب و یا سایر داروهای خاص
عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، بیولوژی، باروری، تغییرات هورمونی و روابط بینفردی در ابتلای زنان به این بیماری نقش دارند.
دلایل ابتلا به افسردگی
از علتهای ابتلا به افسردگی میتوان به عوامل ژنتیکی و جسمی، محیطی و روانی اشاره کرد.
هورمونی : تغییر در سطح هورمونهای بدن.
عادات ارثی : افسردگی در افرادیکه در خانوادهشان سابقه آن را دارند، شایعتر است.
حوادث زندگی : حوادثی خاص همچون مرگ یا از دستدادن کسانیکه دوستشان دارید، مشکلات مالی و استرس شدید، میتواند باعث ابتلای به این بیماری شود.
آسیبها و مشکلات کودکی : آسیبهای و حوادثی شامل، از دست دادن والدین، تجاوز جنسی و … میتواند تاثیرات دائمی بر مغز گذاشته و خطر ابتلای به افسردگی را افزایش دهد.
گاهی نشانه های افسردگی در واکنشی طبیعی به رویدادهای زندگی است مثلا مرگ یکی از نزدیکان یا اثرات بیماریهای بدنی یا عوارض جانبی مصرف بعضی از داروها و درمانهای پزشکی باشد.
- اتفاقات زندگی
- شخصیت فردی
- عوارض جانبی درمانی پزشکی
- استفاده از مواد مخدر و روانگردان
- بیماریهای غیر روانی
- نشانگان روانی
- میراث تاریخی