کُلِستِرول چیست ؟ – انواع کلسترول

کلسترول خون چیست ؟

کلسترول “Cholesterol“، ماده‌ای چرب و مومی است که در بدن و در کبد و سایر سلول‌ها ساخته می‌شود. بدن برای عملکرد عادی خود نیاز به میزان مشخصی کلسترول دارد. مولکول های چربی پس از جذب از روده در سیستم گردش خون توسط کلسترول حمل می شوند. قسمت اعظم کلسترول در داخل بدن و توسط کبد ساخته می شود و بقیه آن با مصرف غذاهای پر کلسترول و پر چرب وارد بدن می شود.

کلسترول

برای تولید هورمون, ویتامین D و اسیدهای صفراوی که به هضم چربی کمک می‌کند بدن (دیواره ها و غشاء سلولی) نیاز به کلسترول دارد. نیاز بدن به کلسیم محدود است و اگر بیشتر از حد مصرف شود می‌تواند منجر به بیماری های قلبی عروقی شود.

افزایش کلسترول در خون منجر به کلسترول بالا می‌شود و این یعنی تنگ شدن رگ‌ها و کاهش خون‌رسانی به قلب. توجه نکردن به افزایش کلسترول بدن می‌تواند باعث باریک شدن رگ ها و تصلب شریان در نتیجه ابتلا به بیماری های قلبی عروقی شود. به علت نرسیدن خون حاوکی اکسیژن کافی به قلب فرد دچار درد قفسه سینه و در نتیجه آنژین می‌شود. از علت های بیماری عروق کرونر و سکته قلبی نرسیدن خوب به بخشی از قلب است.

انواع کلسترول

با جریان کلسترول در خون به چربی ها می چسبد و تشکیل بسته ای به اسم لیپوپروتئین می دهد. لیپوپروتئین‌ها بر اساس میزان چربی, پروتئین و چگالی به چند دسته پر چگالی, کم چگالی و خیلی کم چگالی تقسیم بندی می شوند.

کلسترول LDL : کلسترول بد؛ علت نام‌گذاری آن به این علت است که خاصیت چسبندگی دارد و به راحتی به جدار داخلی دیواره ی رگ ها می چسبد و باعث باریک شدن و در نهایت انسداد مجرای داخلی رگ ها می‌گردد. هرچه LDL بیشتری در خون موجود باشد، خطر بیماری قلبی در افراد بیشتر می‌شود.

کلسترول VLDL : این نوع کلسترول مولکول های چربی را از کبد به دیگر قسمت های بدن حمل می کند و بعد از انتقال چربی به بافت ها تبدیل به کلسترول LDL می گردد. این نوع لیپوپروتئین که شبیه کلسترول LDL است، اما میزان چربی در آن بیشتر از همه بوده و میزان خیلی کمی پروتئین دارد.

کلسترول HDL : نوع لیپوپروتئین که به HDL یا کلسترول خوب معروف است، کلسترول پرچگالی (HDL). این ، به بدن برای دفع کلسترول بد یا LDL کمک می‌کند. هرچه سطح HDL خون بالاتر باشد، بهتر است. اگر سطح HDL خون پایین باشد خطر بیماری های قلبی افزایش می‌دهد.

مقدار طبیعی کلسترول خون

بر اساس نتایج تحقیقات توسط ایالات متحده میزان مناسب انواع کلسترول خون به شکل زیر است :

کمتر از 200 میلی گرم : برای داشتن یک بدن سالم و قلب سالم بهترین حالت این است که کلسترول خون کمتر از 200 میلی گرم باشد.

مابین 200 – 239 میلی گرم در دسی لیتر خون : شخص در مرز خطر بالا رفتن کلسترول و خطر ابتلا به حمله ی قلبی قرار دارد.

بالاتر از 240 میلی گرم در دسی لیتر خون : خطر حمله ی قلبی را باید جدی گرفته و حتماً میزان آن را به وسیله ی دارو و رژیم غذایی و یا هر دو کاهش داد.

اگر فردی همراه با کلسترول بالا مبتلا به فشار خون بالا نیز باشد احتمال خطر حمله ی قلبی به 6 برابر می رسد و اگر این فرد سیگاری هم باشد احتمال خطر به 20 برابر یا بیشتر خواهد رسید.

تغذیه ناصحیح و زمینه ارثی که مبتلا به چاقی هستند از علت‌های اصلی ابتلا به کلسترول بالا هستند.

درمان کلسترول

داشتن تغذیه سالم برای کاهش کلسترول خون بسیار حیاتی است.

پایین آوردن کلسترول از طریق تغذیه سالم : سبزیجات, گیاهان, حبوبات و غلات فاقد کلسترول هستند. جو, کدو و سیر از بهترین‌ها برای مبارزه با کلسترول بالا هستند که به علت دارا بودن اسید چرب امگا3, پکتین, فیبر و بتاکارون و غیره است.

فواید سویا در کاهش کلسترول بالا : سویا فاقد کلسترول و حاوی پروتئین است، چرا که پروتئین کلسترول خون را کاهش می‌دهد. اکثر چربی‌های موجود در سویا از نوع چربی های غیر اشباع PUFA است.

بنابراین در افراد مبتلا به کلسترول بالا سویا می‌تواند به عنوان یک منبع پروتئین غذا باشد و تا حد زیادی جایگزین گوشت گردد.

غذاهای غنی از نشاسته مانند نان و سیب زمینی آب پز یا کبابی، غلات و حبوبات، میوه و سبزیجات، شیر و لبنیات کم چرب و همچنین روغن زیتون را حتما در سبد خوراکی خود بگنجانید چراکه در افراد دچار اضافه وزن و کلسترول خون‌بالا، برای کاهش وزن کمک شایانی می‌کند.

کاهش کلسترول خون با ورزش : ورزش دوست سلامتی است, برای کاهش سریع کلسترول خون با تمرینات ورزشی منظم می‌توانید دوباره سلامتی خود را بدست بیاورید.

• ورزش باعث افزایش مقدار HDL خون توام با کاهش LDL می‌گردد.
• ورزش موجب کاهش وزن و کنترل آن می‌شود.
• ورزش منجر به بهبود گردش خون و پاک شدن خون از مواد زائد می‌گردد و عضله ی قلب را قوی‌تر کرده و اثر مثبتی بر روی عمل پمپ قلب دارد.

دقت کنید نظافت منزل, باغبانی کردن, طراحی برنامه یا فکر کردن منظور این نوع از فعالیت‌ها نیست.

داروهای درمان کلسترول خون : این داروها به تجویز پزشکان برای کاهش کلسترول خون به بیماران توصیه می‌شود. ولی دقت کنید اگر بیماری دارید؛ نسبت به عوارض این داروها و مصرف خودسرانه و بدون سفارش پزشک حتما محتاط باشید.

• استاتین ها
• نیاسین
• آسپرین
• داروهای درمان فشار خون بالا

پیشگیری از افزایش کلسترول خون

• کاهش وزن
• ترک سیگار
• کاهش مصرف چربی و نمک و استفاده از میوه و سبزیجات و  غلات کامل
• ورزش کردن و افزایش فعالیت بدنی – حداقل 30 دقیقه ورزش
• استفاده از روغن و چربی های مفید مانند روغن زیتون, کانولا, روغن کنجد و … . برای افراد عادی مصرف چربی نباید بیشتر از ۱۰ درصد کل کالری دریافتی شما در روز باشد.
• داشتن خوب کافی
• اجتناب از مصرف الکل
• خوردن ماهی‌های خاص از جمله ماهی تن و سالمون

درمان کلسترول بالا در طب سنتی, علائم کلسترول خون, پایین آوردن کلسترول و تری گلیسیرید, کاهش کلسترول با طب سنتی, کاهش سریع کلسترول, درمان کلسترول با گیاهان دارویی, کلسترول بالای 200, قرص کاهش کلسترول, کلسترول نرمال, كلسترول بالا درمان, علائم کلسترول بالا, کلسترول خون بالا, کلسترول پایین, کلسترول hdl, کلسترول خون چیست