خواص خرما
خرما با نام علمی “Phoenix dactylifera” یکی از قدیمیترین میوه‌های کشف شده توسط انسان است که از دوران باستان در رژیم غذایی انسان جای داشته است. ارتفاع نخل خرما 10 تا 20 متر است و خرما بر روی خوشه‌های آن رشد می‌کند. خرما دارای مواد مغذی و ویتامینهای زیادی است که دارای طعم شیرینی است و می‌توان به جای قند از آن استفاده کرد. در ایران 18 گونه از خرما وجود دارد که در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری رشد می‌کنند.
خواص خرما
در خرما ویتامین‌ها و مواد معدنی زیادی وجود دارد. فسفر، کلسیم، آهن، ید و منیزیم از جمله فلزات معدنی و A-B-C-E از جمله ویتامینهای خرما می باشند. رطب نیز نوعی دیگر از خرما است که قبل از رسیدن کامل بدست می‌آید که داری قند کمتر و رطوبت بیشتری است. برای کسانی که دچار کمبود وزن هستند مصرف خرما بویژه شیره خرما که یکی از انرژی‌زا‌ترین مواد غذایی است توصیه می‌شود. خرما را می‌توان همرا با مواد خوراکی زیادی خورد که هر کدام مزه خاص خود را دارند. در بعضی مناطق از هسته خرما آرد تهیه می‌کنند و نان می‌پزند.
فرق خرما و رطب ؟
خرمای رسیده دارای بافتی چروکیده و به رنگ سیاه یا قهوه‌ای است. خرما برای رسیده شدن 4 مرحله را پشت سر می‌گذارد که در هر مرحله تغییراتی بر روی رنگ و طعم و بافت آن انجام می‌شود. در ابتدا رنگ آن سبز و جنسی سفت با طعمی تلخ و گس که از آب و تانن تشکیل شده. در مراحل بعد کم‌کم خرما نرم‌و‌نرم‌تر می‌شود و همچنین با افزایش قند در آن رسیده می‌شود. رطب یک مرحله قبل از رسیدگی خرماست که قند کمتر و رطوبت بیشتری دارد و دارای بافتی نرم‌تر است.
خرما و دیابت
بیماران دیابتی می‌توانند به مقدار کم از رطب که حاوی قند کمتری نسبت به خرما است مصرف کنند، چون قند طبیعی مانند شیرینی قند و شکر مضر نیست.
انواع خرما
- خرمای ربی
- خرمای شکر
- خرمای کبکاب
- خرمای گنطار
- خرمای برهی
- خرمای زاهدی
- خرمای خاصویی
- خرمای شاهانی
- خرمای مضافتی
- خرمای خضراوی
- خرمای مرداسنگ
- خرمای آل مهتری
- خرمای استعمران
- پیارم: گران ترین خرمای ایران
و …
رطب و خرما جایگزینی برای قند
مضرات قند و شکر اثبات شده است و منجر به مشکلات زیادی می‌شود که به صورت جدی سعی کنید مصرف این دو ماده مضر را از سبدخوراکی خود و خانواده کاهش دهید. از جمله مضرات قند و شکر : ضعیف شدن دستگاه ایمنی بدن، افزایش خطر بیماری‌های قلبی، بالا رفتن تری گلیسیرید خون، باعث بالا رفتن کلسترول بد خون LDL و کاهش کلسترول خوب خون HDL می‌شود. در جذب کلسیم و منیزیم اختلال ایجاد می‌کند و قند خون را بالا برده و برای بیماران دیابتی مضر است و همچنین باعث چاقی، پوسیدگی دندان، افزایش چربی کبد و … می شود.
با دیدن این خطرات می‌فهمیم که می‌بایست به فکر جایگزینی برای این مواد مضر باشیم. یکی از پیشنهادات استفاده از خرما و رطب برای نوشیدنی‌ها و همچنین شیره خرما بجای مرباهای بسیار شیرین تولید داخل است. متاسفانه در ایران کارخانه‌ها بجای تولید محصول اقدام به تولید مواد افزودنی و شبیه‌سازی با تصویر آن محصول، روی جلد می‌کنند!.
در هر 10 عدد رطب 136 کالری و در هر 10 عدد دانه خرما 305 کالری وجود دارد و این به این معناست که رطب قند طبیعی کمتری نسبت به خرما دارد که این قند نسبت به قند و شکر بسیار کم ضررتر است. قند طبیعی چاق کننده نیست علاوه بر اینکه شیره خرما بسیار مقوی و نیروزا است.
تقویت حافظه با خرما
مغز برای انجام فعالیت‌های خود از انرژی موجود درقند استفاده می‌کند و خرما به دلیل داشتن قند طبیعی یکی از بهترین مواد غذایی برای تقویت حافظه است که بر روی حافظه کوتاه مدت تاثیر می‌گذارد. خرما برای تقویت حافظه برای درس خواندن دانش آموزان توصیه می‌شود. همچنین بهتر است شب قبل از امتحان با خوردن غذاهای آرامش بخش مانند سوپ جو و کاهو، دوغ و ماست از ایجاد اضطراب و استرس در خود جلوگیری کنید.
درمان پوسیدگی دندان با خرما
باکتری استرپتوکوک موتانس عامل اصلی پوسیدگی دندان است و محققین بر اساس تحقیقات، متوجه تاثیر عصاره خرما بر کاهش رشد این باکتری شدند. هر چه مقدار غلظت عصاره یا همان شیره خرما بیشتر باشد رشد این باکتری بیشتر کند شده و یا کاملا متوقف می‌شود.
درمان بیماری های اعصاب با خرما
برای جلوگیری از بالا رفتن فشار خون و عملکرد صحیح عضلات و اعصاب، پتاسیم کافی باید در بدن موجود باشد و در صورت نبودن آن می‌تواند منجر به بروز عدم تعادل بدن شود. خرما یکی از منابع مهم پتاسیم و منیزیم است که برای کارکرد صحیح اعصاب و عضلات بسیار ضروری هستند.
خرما خون ساز است – فواید خرما برای زنان باردار
بدن برای خون سازی نیاز به 3 ماده غذایی فولات، آهن و ویتامین B12 دارد و اسیدفولیک (فولات – Folate) یکی از مادههای موجود در خرما است و برای کمبود آهن بسیار مفید است. از دیگر فواید خرما جلوگیری از بیماری اسکوربوت است که موجب خونریزی می‌شود و خرما با داشتن ویتامین C می‌تواند از این بیماری پیشگیری کند. یک فرد عادی نیاز به 60 میلی گرم ویتامین C در طول روز دارد و 14 گرم ویتامین سی در هر 100 گرم خرما وجود دارد. زنان باردار در این دوره نیاز به تامین مواد کافی برای خون‌سازی بدنشان دارند که مجبور به استفاده از مکمل‌هایی مانند قرص نیز می‌شوند که می‌توانند با گنجاندن خرما در طول دوران بارداری خود از خواص آن بهره ببرند.
خواص خرما از نظر طب سنتی
تقویت قلب با خرما : بر اساس نتایج تحقیقات علمی برای تقویت قلب ضعیف خرماها را هنگام شب در آب بگذارید تا خیس شوند و در صبح بخورید و انجام این کار دوبار در هفته توصیه می‌شود.
- طبع خرما گرم و خشك است.
- برای كمبود آهن بسیار مفید است.
- خرما بوی بد بدهان را از بین می‌برد.
- از ابتلاء به سرطان مصون نگاه می دارد.
- برای تقویت كلیه از شربت فوق استفاده كنید.
- كسانی كه شب كوری دارند روزانه خرما بخورند.
- كسانی كه فشار خون دارند خرما كمتر مصرف كنند.
- كسانی كه رماتیسم دارند از شربت خرما استفاده كنند.
- خوردن خرما صبح ناشتا باعث از بین رفتن كرم‌ها می‌شود.
- منیزیم و فسفری كه در خرما وجود دارد تقویت كننده اعمال فكری است.
- شیرگرم همراه خرما برای بیماری‌های ریوی، سرفه، آسم و برونشیت نافع است.
- به خاطر وجود ویتامین B در خرما، این میوه انتخاب خوبی برای تعادل اعصاب و نیز باعث رشد است.
- فسفری كه در خرما وجود دارد باعث سر زنده نگاه داشتن سلول‌های عصبی می شود.
- برای كسانی كه می‌خواهند حافظه خوبی داشته باشند صبحانه همراه غذا خرما میل كنند.
- كسانی كه می خواهند چاق شوند از رطب با بادام استفاده كنند (رطب خرمای تازه است).
- بهترین غذای زمستان خرما است چون انواع املاح معدنی را دارد و انرژی كافی به بدن می‌رساند.
- كسانی كه می‌خواهند چاق شوند صبحانه گردو یك عدد + خرما 7 عدد و یك لیمو شیرین استفاده كنند.
- كسانی كه درد كمر یا درد مفاصل دارند می توانند از شربت خرما كه در شماره 2 آمده است استفاده كنند.
- چون منیزیم مغز در افراد پیر رفته رفته كم می‌شود به همین علت سالمندان در برنامه خود باید خرما را بگنجانند.
- یك غذای خوب برای كسانی كه ضعیف شده‌اند و كم خون هستند بادام زمینی همراه خرما و شیر است.
- خرما از پوسیدگی و كرم خوردگی دندان جلوگیری می‌كند به شرط آنكه بعد از خوردن خرما چند برگ تلخون بجویم.
- خرما به خاطر داشتن ویتامین A باعث تقویت مو و ناخن، تقویت قوه بینایی و رشد اندامها در اطفال و نوجوانان می‌شود.
- برای رفع خشونت و نرم كردن سینه 50 گرم خرما در 1000 گرم آب جوشانده، صاف نموده، روزی 2 تا 3 استكان بخورید. البته این برای افراد سرد مزاج بسیار خوب است.
- به خاطر وجود ویتامینهای B در خرما برای نمو جنین ، سوخت و ساز مواد پروتئینی و جذب قندها و بیماری‌های قلبی و عروقی كبد یك میوه بسیار مؤثر است.
- منیزیم برای حفظ سلامتی پروستات و كلیه لازم است. می‌دانیم كه در هر 100 گرم خرما حدود 63 میلی‌گرم منیزیم وجود دارد در نتیجه خوردن خرما هرگز فراموش نشود.
مضرات خرما
زیاده روی در هر خوردنی مضر است. زیاد خورن خرما می تواند موجب گرفتگی طحال، پوسیدگی دندان و جوش زدن داخل دهان، مبتلا شدن به امراض سوداوی شود. همچنین کسانی که گرمی باعث رنجشان می شود و با خوردن خرما جوش می زنند، اگر خرما را با ماست میل کنند هیچ مشکلی ندارد.
نگهداری از خرما
خرمای خشک نیازی به یخچال ندارد.
بیشتر رطب‌ها که داری رطوبت بیشتری هستند نیاز به یخچال دارند در دمای صفر درجه باید نگهداری شوند. البته بعضی از آنها را آفتاب می‌دهند که رطوبت آنها کمتر شده و نیازی به یخچال ندارند. رطب دشتستان (کبکاب) یکی از انواع رطب است که ارزش غذایی بالایی دارد و نیاز به یخچال ندارد.
برای شکرک نزدن خرما در زمستان آنها را داخل یخچال نگذارید. البته شکرک زدن خرما در کیفیت آن هیچ تاثیری نمی‌گذارد.
در شهرهایی که خود دارای نخلستان هستند رطب را بدون آب زدن مصرف می‌کنند، ولی بهتر است بعد از خیس کردن میل کنید. خرمای خشک که در کارخان‌ها بسته‌بندی می‌شود نیازی به خیس خوردن ندارند.
برای جلوگیری از ترش شدن خرما یا رطبی که مدت زیادی است در یخچال مانده، هسته‌هایش را جدا کنید و همچنین اگر دارای پوست کلفتی است آن را نیز جدا کنید و از آنها انواع شیرینی و حلوای خرمایی درست کنید.
خرمایی که نیم خشک یا کاملا خشک است را در ظرف پلاستیکی یا نایلون نگهداری نکنید زیرا زیاد ماندگاری ندارند.
خرمایی که شسته شده را نمی‌توان برای مدت طولانی نگه داشت و ترش می‌شود. پس قبل از خوردن، خرما یا رطب را بشویید.
-خرمای نیمه‌خشک یا خشکتان را در ظرف پلاستیکی یا نایلون نگه ندارید. چون ماندگاری‌شان کوتاه می‌شود.
گردآوری : وب سایت بروز – تغذیه سالم
مضرات خرما, مقدار مصرف خرما در روز, خواص خرما خشک, عوارض خرما, خواص رطب, خواص خرما در بارداری, روزی چند عدد خرما بخوریم, خرما و لاغری