سنگ کلیه بیماری است که باعث درد در پهلوی سمت چپ یا راست بدن میشود. سنگ دستگاه ادراری یکی از ناراحت کننده‌ترین بیماری‌ها است. اغلب بیماران مبتلا به سنگهای کلیه معمولاً در سالهای اولیه بلوغ مراجعه می‌کنند و حد اکثر شیوع سنی آن در حدود ۲۸ سالگی است. یک قله دیگر در ۵۵ سالگی وجود دارد که تقریباً مختص به سنگهای عفونی در خانمها است. بطور کلی سنگهای کلیه در مردان ۴ برابر زنان است ولی اگر تنها سنگهای عفونی را در نظر داشته باشیم نست مرد به زن ۲ به ۳ است.
انواع مختلف سنگ ادراری وجود دارد ولی اغلب سنگها از جنس کربنات کلسیم هستند. سایر انواع: استروایت یا عفونی، اگزالاتی، سیستئینی، اسیداوریکی. سنگها در لگنچه، میزنای، مثانه و در پیشابراه دیده می‌شوند. رژیم غنی از کلسیم – سدیم – پروتئین و همچنین عدم تحرک افراد مبتلا به هیپر کلسیوری نوع دو – افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی مثل التهاب روده یا ایلئوستومی، سابقه ابتلا به عفونت ادراری و بیماری‌های متابولیک، نقرس، عدم تحرک در ابتلا به سنگ نقش دارند.
علایم سنگ کلیه
درد حاد اغلب ناشی از گیرکردن سنگ در مجاری ادراری است وگرنه خود سنگ اغلب علامتی ندارد. انسداد، عفونت، خیز درد شدید در منطقه دنده‌ای مهره‌ای، تهوع، استفراغ و اسهال است. درد بسیار شدید و شبیه به درد زایمان است، هماچوری یا خون ادراری در این افراد دیده میشود.
هدف فوری درمان درد و هدف طولانی جلوگیری از تخریب نفرون است. نفرون نام واحدهای ساختاری کلیه است که لوله پیچیده‌ای متشکل از یک لایه بافت پوششی است و در یک انتها بسته و در انتهای دیگر به درون لگنچه باز میشود. سنگ کلیه می‌تواند کشنده باشد.
انواع سنگ های کلیه
- سنگ های حاوی کلسیم
- سنگ های استروویتی که حاوی آمونیاک و منیزیم هستند
- سنگ های اسید اوریکی
- سنگ های سیستیئین
درمان سنگ کلیه
حمام یا بخار آب گرم و مصرف مایعات در صورت عدم منع مفید است. بیماران باید رژیم غذایی را رعایت کنند و در طول روز هر یک الی دو لیتر آب بنوشند، از فعالیت زیاد بپرهیزند، با مشاهده اولین عفونت ادراری به پزشک مراجعه کنند، هر چند وقت یک بار آزمایش ادرار انجام دهندو مراقب افزایش میزان اوره و کراتیین و نیتروژن اوره خون خود باشند.
در صورتی که سنگ بزرگ‌تر از یک سانتیمتر باشد از عمل جراحی استفاده می‌کنند. برای درمان از لیزر، ESWL، TUL، سیستوسکوپی، نفرولیتوتومی و کمولیز استفاده می‌کنند.
هنگام ایجاد درد حاد (اغلب ناشی از گیرکردن سنگ در مجاری) مسکن‌های مخدر و غیراستروئیدی مفید هستند. معمولاً در چنین مواقعی اساس درمان انتظار برای دفع سنگ از طریق جریان ادرار است.
درمان سنتی سنگ کلیه
یک عدد هندوانه کامل را با پوست درون یک دیگ آب جوش بمدت 45 دقیقه بجوشانید و آب هندوانه را بخورید، همچنین اگر اندازه سنگ بزرگ است حرکت بمدت 2 تا 3 ساعت در وسایل نقلیه ای که لرزش دارند مانند مینی بوس ، تیلر ، تراکتور باعث خرد شدن سنگ ها میشود.
منبع : fa.wikipedia.org